HỘI XÔ XE

HỘI XÔ XE 

          Trường Bán công Truồi, Một ngôi trường xinh xắn và thơ mộng, tọa lạc bên sông Truồi, cạnh cầu Truồi. Kết cấu hình chữ U , nhìn ra đường tàu . Khuôn viên rợp bóng cây xanh, trước cửa các phòng học có những cây vú sữa râm mát. Dãy chính của trường chỉ có 4 phòng học và một phòng đôi làm hội trường.Hai dãy ngang hai bên mỗi dãy có 4 phòng nhỏ bằng nửa phòng học. Sau năm 1975 được sử dụng làm trung tâm bồi dưỡng cán bộ HTX của huyện, được gọi là Trường Nông nghiệp huyện. Khi trường An Lương Đông bị giao cho Cấp 2 Lộc An A (1985-1990), thầy trò THPT số 1 Phú lộc vác bàn ghế, giường chõng, bếp núc… chạy về đây. Dãy nhà chính  làm lớp học còn hai dãy hai bên làm phòng ở GV, phòng hội đồng, thư viện, thí nghiệm…Khi chưa xây được hai nhà tập thể bên ngoài bờ sông và phía trong nhà ông Cán , đến giờ mấy cô xào rán chuẩn bị bữa trưa  thì tất cả các cái bụng lép kẹp của cả thầy trò đều réo lên ùng ục, nước miếng nhệu ra nuốt không kịp. có đến 4-5 khóa gian khổ nhất của Trường An Lương Đông đã trưởng thành ở đây, thời kỳ sóng gió nhất của An Lương Đông đã trảỉ qua ở đây- Thời An Long Đong. Thời kỳ huy hoàng nhất của các đội tuyển HSG Toán Lý Hóa cũng ở đây( 2,3 năm liền đứng Nhất, Nhì HSG Bình Trị Thiên).  Trường có 7 lớp(3 lớp 10.2 lớp 11,2 lớp 12) mà chỉ có 6 phòng học (phòng đôi ngăn ra 2 phòng bằng ván ép), có  một lớp học ở dãy nhà ngang chỉ nhét được 25 học sinh.  Tôi vừa phụ trách đội chuyên toán vừa phụ trách “nền nếp” nên được bố trí riêng 1 phòng có 2 ngăn phía đầu hồi dãy chính, nhìn xuống sông Truồi, trước đây là nhà vệ sinh, sau Trường Nông nghiệp chuyển nhà vệ sinh ra ngoài sát đường tàu, gần ao cá phía bắc. Ban ngày thì đi lòng dòng bắt nạt mấy cậu học trò lếu láo, trốn học hút thuốc, quậy phá…  mấy cô nữ sinh ăn mặc hở hang, đánh ghen, trốn tập thể dục… Ban đêm thì gom đội gà nòi lại, thầy trò đánh trần ra vật nhau với mấy cái đề thi HSG, đề thi ĐH. Đói quá thì ra sông Truồi đâm tôm về làm bánh bột lọc, rằm mồng một thì đã có mấy cao thủ đi “mở TI VI” (bưng xôi chuối cúng nơi mấy cái am). Nhiều học sinh nhà ở xa, đêm ngủ lại lớp học, sáng dậy “ăn cháo lòng” lên lớp.

          Vào một buổi tối đầu xuân, khoảng 7 giờ, tôi đang giảng bài cho hs ngoài lớp thì thằng tiểu Hồ chạy hớt hải vào kêu:

-Bọ ơi, bọ vào coi Đại Ca bị mần răng ấy.

Tôi  gặng lại:

-         Mần răng là làm sao? 

Thằng tiểu Hồ bối rối:

-         Con không biết, anh ấy tự nhiên đang nằm. vùng dậy hét lên một tiếng, mặt đỏ tía tai, mắt long sòng sọc,  nhảy lên đấm đá rầm rầm vào tường rồi khoái chí cười ha hả, rồi lại đấm lại đá, mấy đứa con ôm chặt lại, anh ấy lại vùng ra, gạt tui con bay lung tung rồi lại đấm đá vào tường như đánh nhau với người nào ấy.

Đại là đệ tử của tôi, thường thay tôi dạy bảo đàn em. Có luyên Karate nên chuyện đấm đá rầm rầm vào tường là thường tình, nhưng thường chỉ tập một mình thôi, không khi nào ai biết.Nghe nói vậy, tôi nghĩ là hôm nay bực bội chuyện gì nên nó dọa mấy đứa đàn em đấy thôi. Tôi đuổi thằng tiểu Hồ:

-         Mặc kệ anh, mấy đứa con qua phòng khác ngồi học, tý nữa bọ vào.

Được mấy phút sau thầy Vĩnh giáo viên Vật lý ở phòng bên cạnh lại đến nói nhỏ với tôi:

-         Anh Minh ơi, thằng đệ của anh nó làm rầm rầm trong phòng, anh vào xem thử có chuyện gì không hay đấy.

Tôi ra bài tập cho học trò rồi cùng thầy Vĩnh  trở về phòng. Phòng bị chốt chặt cửa, trong phòng nghe tiếng nói rồi cười ha hả. Tôi  gõ cửa, Đại mở cửa xông ra ôm chầm lấy tôi :

-         May quá bọ về đây rồi, một mình con đánh 13 thằng mệt quá.

 Nói xong rồi cậu chỉ ra ngoài sân nói giọng khiêu khích:

-         Bây giờ thì tụi bay sợ chưa? Giỏi thì nhảy dô.

Tôi nhìn ra không thấy bóng người nào cả. Biết có chuyện bất thường tôi và thầy Vĩnh kéo Đại vào phòng, chốt cửa lại hỏi chuyện, Đại kể là:

-         Sáng nay con xin bọ về đi khám NVQS, khám xong ra ga, tàu chợ Đà Nẵng Huế  chạy mất rồi con phải đi bộ lên. Đến đỉnh đèo Mũi Né gặp thằng bạn đạp xe đi đón người nhà ở bến tàu Đá Bạc, nó chở lên được một đoạn, con đi bộ lên đến ngã ba Đá Dầm, vừa đi vừa đọc sách, có mấy thằng bụi đời bốc bùn ném vào sách con, con đuổi chúng đến nơi mấy cái am nơi cây thị,  chúng kéo nhau cả đoàn 13 thằng rượt con chay. May mà đến gần đồi 30 gặp chú Đơn thuế vụ chạy xe máy, chú dừng lại chở con về, vừa về đến phòng mới ăn cơm xong định nghỉ một chút rồi ra học, chúng nó kéo nhau đến vây vòng trong vòng ngoài đánh con, một mình con đánh lúc nãy đến giờ mệt quá, may mà bọ vào, chúng nó sợ quá chạy ra ngoài hết.

Tôi nghĩ là do mệt quá nên Đại nói sảng, tôi bảo nó nằm xuống nghỉ rồi qua thôi. Đại ngoan ngoãn nằm xuống rồi ngủ thiếp đi. Tôi ra lớp dạy tiếp, được mấy phút sau thầy Vĩnh lại chay ra hớt hải:

-         Anh Minh ơi, không xong rồi, nó lại đấm đá huỳnh huỵch trong phòng rồi.

Tôi cho lớp học nghỉ, dăn các em không được ồn ào, không đứa nào được theo thầy vào.   Tôi và thầy Vĩnh lại vào. Lần này thì thấy Đại nhảy ra khỏi phòng nhảy lên đấm đá giữa không trung. Thấy tôi cầm cái đèn bát bước đến cửa cậu nhảy lùi dựa lưng vào tôi thủ thế đưa một tay ra vẫy vẫy:

-         Ngon thì nhảy dô đi, thấy chưa, sư phụ tao về rồi thì dàn ra kẻo mất mạng.

Tôi và thầy Vĩnh, kéo Đại vào phòng, bắt nằm xuống lấy một chiếc khăn ướt đắp lên trán bảo nằm yên mà ngủ. Đại không chịu ngủ cứ nằng nặc vùng dậy xin:

-         Bọ để con ra giải quyết việc này cho xong, mấy thằng này lì lợm lắm chưa chịu thua đâu,còn lởn vởn bên ngoài.

Biết sự việc chẳng lành nên tôi hổi:

-         Mấy đứa này ở đâu mà bọ không thấy?

Đại ca lấy bút giấy ra vẽ 13 thằng, có lớn, nhỏ ,choai choai, trong đó có một thằng có râu.  Rồi giải thích:

-         Mấy thằng này là HỘI  XÔ XE. Trụ sở chính  nơi mấy cái am gốc cây thị ở Đá Dầm, thường lên đồi 30 xô xe lăn xuống ruộng giết người chơi vui.Buổi tối lên ngã 3 cây vông đồng Lộc Điền , chọc phá. Trời nắng hay tụ tập dưới Cầu Trằng nghỉ mát. Thi thoảng lên cầu Truồi chơi, ít dám qua bên Lộc An, qua bên này có hội khác chúng nó đuổi chạy mất dép. Mỗi năm trên đoạn Cầu Truồi đến Đá bạc chúng nó kết nạp thêm một người bằng cách xô vào cho xe ô tô cán chết hoặc lật xe ô tô đổ xuống ruộng.

Tôi nghe kể mà lạnh da gà, thấy hơi sợ.                

Thầy Vĩnh nói nhỏ với tôi:

- Anh yên tâm đi, có cách trị được!

 Là con chấu Hoàng tộc (Vĩnh) nên việc cúng đơm, trừ ma tà,... bài bản lắm, tôi cũng tin vào thầy. Lúc bấy giờ ở Trường Bán công có rất nhiều dâu tằm do Trường Nông nghiệp trồng xung quanh hàng rào. Thầy Vĩnh sai thằng tiểu Hổ lấy dao ra chặt một ôm roi dâu, kêu tôi ra ngoài phòng thầy bảo:

-         Anh lấy roi dâu vào quất cho mấy roi là bỏ chạy hết, xưa nay roi dâu vẫn được dân gian dùng để trừ tà.

Lúc còn nhỏ, tôi cũng đã có lần thấy một thằng bạn, bị một con ma ăn mày tên là thằng Ngũ chợ Lở, chết đói năm 45, nhập vào, suốt ngày đòi ăn. Mấy ông nông dân bắt trói lại lấy cứt gà nhét vào miệng rồi dùng roi dâu quất cho mấy cái, khiếp quá vùng chạy ra đến cổng vấp ngã một cái nằm bất tỉnh, người nhà khiêng vào ngủ một giấc là khỏi. Tôi đành thử ra tay. Mới ôm bó roi dâu vào phòng Đại ôm chặt lấy tôi khóc lóc, điều mà trước đây chưa bao giờ thấy, có khi bị phạm lỗi, tôi đánh nó chỉ cắn răng chịu đựng, không chảy một giọt nước mắt hay van xin. Nó nói:

-         Một mình con đánh 13 thằng, bọ đã không giúp một tay lại còn đánh con nữa.Bọ về phe chúng nó , bọ không thương con...

Tôi  đành phải lấy bó roi dâu bỏ xuống gầm giường rồi bắt nó lên giường nằm ngủ. Đại ngoan ngoãn lên giường năm ngủ, không quên dặn tôi:

-         Bọ nằm đây với con, có bọ ở đây tụi chúng nó phải đứng xa 5 mét, tôi thây yên tâm, chắc là mạng mình cũng lớn ma quỷ có nể.

Tôi đang tính chuyện sáng mai mà không khỏi thì phải chở đi bệnh viện điều trị, chắc là nó học hành căng thẳng quá rồi bị đau thần kinh, sinh ra hoang tưởng.Thầy Vĩnh nói nhỏ với tôi:

-Nó sợ roi dâu rồi chắc là bị ma ám thật , bây giờ thử một lần nữa mà đúng thì phải báo cho gia đình để tìm người mà cúng thôi.

Tôi đồng ý, thầy lại sai thằng tiểu Hổ chậy qua lò mổ heo, nói với anh “H heo” cho thầy Minh mượn một cây dao phay chọc tiêt. Thầy cam đoan rằng nếu bị ma thì sợ cây dao phay chọc tiết heo. Tôi đồng ý. Đại vẫn nằm ngủ, sau khi có cây dao phay rồi tôi nhẹ nhàng nhấc đầu lên đưa cây dao vào dưới gối, được một tý cậu đang ngủ mà lùi lùi tránh cái gối không kê nữa. Tôi lại lấy cây dao phay lật chiếu bỏ xuống dưới chân, một tý sau cậu lại choại chân trồi lên trên tránh cây dao. Tôi lại nhẹ nhàng lật chiếu lên bỏ cây dao xuống dưới lưng, được một tý cậu lại ngồi dậy đỏi chỗ:

-         Cho con nằm vô trong nằm ngoài lạnh quá.

Khi cậu nằm trong tôi lại lấy cây dao bỏ vào dưới chiếu bên trong, câu lại quằn quại xin ra nằm ngoài vì nóng quá. Tôi nghĩ thế là bị ma ám thật rồi. Cậu đang ngủ, tôi nhẹ nhàng ra ngoài đứng ở cửa sổ nhìn vào. Nhanh như cắt Đại vùng dậy lấy cây dao phay mở tủ ra chuồi vào dưới mấy bộ áo quần rồi leo lên giường nằm ngủ như không biết gì. Tôi thật sự tin rằng Đại không phải bị thần kinh.    

          Đêm đã khuya, tôi mệt quá nằm ngủ say như chết. Đến sáng tỉnh dậy thấy Đại đang học bài, tôi nghĩ thế là mọi việc đã qua, chắc là hôm qua căng thẳng thần kinh nên nó nói nhảm, bây giờ nghỉ ngơi khỏe rồi là hết chuyện. Khi ăn cơm buổi sáng thấy cậu lầm lì không nói năng gì cả, tôi cũng để yên và dặn mấy đứa tiểu đệ không được nhắc nhở gì chuyện hôm qua. Đến giờ vào học tôi phải đi một vòng kiểm tra tình hình các lớp, tôi đi bước nào cậu theo bước đó. Tôi bảo cậu vào lớp của mình mà học, cậu không chịu, cậu nói rằng mấy thằng đêm hôm qua vẫn đi theo, cách tôi 5 mét. Tôi biết thế là không ổn, đành để cậu đi theo lẽo đẽo sau lưng. Khi đi ngang qua lớp cậu học,thấy thầy Vĩnh đang dạy trên bảng , cậu đứng trước cửa ra hiệu gọi thầy Vĩnh ra rồi nói một cách chững chạc:

-         Đồng chí Vĩnh, nhầm thời khóa biểu rồi, tiết này của tôi sao đồng chí dạy.

Thầy Vĩnh cầm viên phấn đưa cho cậu, thế là lên bảng dạy thao thao bất tuyệt. Bài Giản đồ véc tơ quay Fresnel, một bài rất khó trong chương trình vật lý 12. Tôi và thầy Vĩnh đứng ngoài cửa theo dõi, không thể chê vào đâu được. Vốn Đại học giỏi, vẫn thường thay thấy chữa bài tập cho,  lớp vẫn học bình thường, mặc dầu biết cậu có vấn đề nhưng cả lớp rất thương yêu cậu nên đành im thin thít. Hết giờ, phê sổ đầu bài nghiêm chỉnh rồi bước ra sánh bước với tôi và thầy Vĩnh về văn phòng như một đồng nghiệp thực thụ. Về tới văn phòng còn đến gặp trực tiếp cô Hiệu phó đề nghị phê bình đồng chí Vĩnh không theo dõi TKB, dạy nhầm giờ Vật lý lớp 12A của cậu. Cô hiệu phó rất thương cậu nên cùng ừ à cho qua chuyện và hứa sẽ kiểm điểm thầy Vĩnh nghiêm túc.

     Trưa hôm ấy lúc ngồi ăn cơm cậu xin 5 nghìn đồng, tôi hỏi để làm gi? Câu nói là sẽ đi mua 1 lít xăng (giá lúc đó) và đề nghị tôi chiều nay cùng đi về tụ điểm của Hội Xô Xe đốt sạch, phá sạch mấy căn cứ của chúng nó. Tôi ừ à cho qua chuyện rồi nhờ mấy đứa bạn trong nhóm chuyên toán báo về cho gia đình Đại biết tình hình và tìm cách giải quyết. Ngày ấy tôi kiêm nhiệm công tác tuyển sinh Đại học, Buổi chiều đang lúc chụp ảnh hồ sơ cho học sinh có một cô giáo dạy Đại hồi học cấp 2 nghe tin liền đến thăm cậu. Hai cô trò đứng ra xin tôi chụp một pô làm kỷ niệm, tôi bấm cho 2 kiểu, cô trò thích thú lắm cười toe toét. Buổi chiều mẹ của tiểu Hổ nghe nói Đại ca bị bệnh lên thăm. Bà hiến kế cho : nếu roi dâu và dao phay không trị được thì gan con chó mực (đen tuyền) cho ăn là sẽ khỏi. Tôi  đồng ý để bà về kiếm một con chó mực, thuê họ mổ lấy bộ gan lên cho cậu ăn thử xem có trị được không. Bạn bè nghe tin đến thăm rất nhiều đặc biệt một cô bạn thân của Đại cho một quả cà chua thật to, cậu vẫn nói chuyện vui cười như không có việc gì xảy ra cả. Tôi bắt đầu thấy yên tâm. Đêm  thứ hai, khi cậu đang ngồi học trong phòng, tôi ra lớp giảng bài, được một lúc sau thì Đại lại nhảy ra đấm đá lung tung như đêm hôm trước.Tôi phải cho học sinh tự học rồi về phòng. Lần này, thấy tôi về, cậu  quay vào ngồi im thin thít, tôi bắt lên giường nằm ngủ, cậu ngoan ngoãn nghe theo. Sáng hôm sau tôi gọi cả mấy bạn trong nhóm của Đại đến, yêu cầu buổi sáng mấy anh em tự học ở nhà trông coi Đại giùm, để tôi về gia đình bàn cách giải quyết.  Trách nhiệm ở nhà, giao lại cho Minh Con, người đạt Giải nhất Toán, nhì Hóa HSG Bình Trị Thiên năm ấy, người mà cùng Đại (nhất Toán, nhì Vật lý) là niềm tự hào của ngôi trường khiêm tốn năm ấy, người thường xuyên thay tôi giúp đỡ bạn bè và kèm cặp cả một lũ đàn em, nghèo khổ, chăm học, ngoan ngoãn sống ở Trường Bán Công Truồi như một gia đình.     

     Mẹ của Đại, một người phụ nữ hiền lành, lam lũ, thương con hết mực. Bà tiếp tôi rất bình tĩnh, hình như những chuyện như thế này ở nông thôn người ta cảm thấy bình thường, quá quen, không có gì đáng ngại, họ đã quen sống chung với ma quỷ. Họ tự tin rằng vướng phải việc gì cho dù âm hay dương, là dân đen chỉ cần xin xỏ và cúng cấp là xong.

     Lọc cọc đạp xe chở bà vào cây số 2 đường lên Bạch Mã, sau trường THCS Lộc Trì, đến nhà một thầy pháp. Tiếp chúng tôi rất đàng hoàng, sau khi nghe kể sự việc xong, thầy vào tắm rửa,thay áo quần rồi bảo chúng tôi bày lễ vật ra giữa sân trên một cái chiếu đã cũ rách. Lễ vật chỉ có một nải chuối bom cỏn con, mấy trái ổi, một cút rượu trắng, mấy cành hoa bông trang hái ngoài vườn, mất tờ giấy vàng bạc, một nén hương. Tất cả giá chỉ khoảng 2 nghìn đồng(10.000đ bây giờ - quy theo giá 1 ly càfe). Mẹ của Đại  quỳ dưới đất, tôi kéo chiếc ghế xiêu vẹo làm bằng một khúc gỗ bìa có 4 chân ngồi theo dõi. Sau khi thắp mấy cây hương lên cái am nhỏ xíu làm bằng gỗ đặt dưới một cây sanh ở góc sân, thầy quay lại ngồi tĩnh tọa trên mảnh chiếu rách đối diện với khách. Miệng lẩm bẩm đọc chú, hai tay đặt chéo trên đùi bấm đốt,  mắt nhắm nghiền lại như đang thả hồn bay theo làn hương lãng bãng, chòm râu lưa thưa khẽ rung động dưới cái miệng móm méo, trông ông giống như một vị La hán còm cõi ở Chùa Tây Phương . Mẹ của Đại ngồi đối diện với thầy, liên tục lạy như bổ củi. Sau khoảng nửa canh giờ thầy mở mắt ra nói nhỏ nhẹ:

-         Không có việc gì đâu, thằng con chị tính tình hay cố chấp, chập tối rồi mà vừa đi ngoài đường vừa đọc sách, mấy cái thằng binh ôn dịch lệ thấy học hành là chúng nó ghét, nó chọc thì bỏ mà đi thì thôi, lại còn đánh nhau với chúng làm gì. Tụi này muốn rủ rê thằng con chị đi chơi lêu lổng chứ chẳng làm được gì đâu, mạng thằng này lớn.Thôi để tôi giàn xếp cho.

Nói xong rồi thầy đánh hắng một cái “ à hèm” rồi nói:

-         Lễ vật gia chủ mang đến rồi,mấy đứa ăn xong rồi đi, không được gây gổ với nam nhân này nữa nghe không. Nói không nghe ông nhốt lại giam đói cho chúng mày biết.

Nói rồi ông đốt 3 cây hương vừa mới đỏ lên ông ngậm một ngụm rượu phà vào cho tắt, lấy ba tờ giấy vàng bạc cuộn lại , cầm cút rượu cúng đưa cho mẹ Đại. Ông dặn: 

-         Cầm về, đúng giờ ngọ đốt 3 cây hương này cùng với 3 tờ giấy vàng bạc này hòa vào một ly rượu cho nó uống, đến giờ tuất (khoảng 7 giờ tối} là khỏi.

Ra về ông đưa cho một cái bùa nho nhỏ mỏng nhỏ bằng con tem màu vàng và dặn về khâu vào trong ngực áo cho nó. Ông dặn từ nay trở đi không được đi qua đoạn đường này từ giờ dậu đến giờ giờ dần. (ban đêm). Không lấy tiền công, ông chỉ giữ lại mấy trái chuối còn ổi ông bảo cầm về,chắc là răng móm mém ông dùng không được. Chở mẹ Đại  về nhà xong tôi hối hả đạp xe về trường cho kịp giờ.(còn nữa)

Đạp xe lên đến trường đã gần trưa. Mẹ tiểu Hổ mang lên một bộ gan chó mực, tôi đang lúi húi cắt xào với nửa quả cà chua bạn gái tặng thì Chí Dũng, một đàn anh đi bộ đội về thăm. Thấy tôi chuẩn bị xào nấu, Chí Dũng chạy đến dành lấy:

-         Bọ để con làm cho, vào trong ngồi nghỉ một tý cho khỏe.

Tôi giao cái chảo gan chó lại cho Chí Dũng rồi vào phòng. Vừa mới ngửi thấy mùi thơm thì Chí Dũng chạy vào mặt không còn một giọt máu, tái mét, run cầm cập.Miệng ngọng líu :

-         Bọ ơi, không xong rồi.

Tôi chưa biết việc gì xảy ra vội chạy ra bếp, thấy toàn bộ chảo gan chó bị đổ úp vào trong bếp, lẫn tro với bụi, bếp tắt ngấm. Tôi ngao ngán hỏi Chí Dũng việc gì xảy ra. Chí Dũng vẫn còn run nói lắp bắp:

-         Con xào vừa chín , mới cầm lấy cán chảo thằng nào cầm lấy tay con vặn trái lại hất cả chảo vào bếp.

Tôi tưởng là đứa nào nghịch nên quát:

-Thằng nào mà đùa ác vậy.

Cả hội nhao nhao chối, xác nhận chỉ một mình anh Dũng chứ không có ai đứng đấy cả, Chí Dũng cũng nói chỉ một mình nó thôi không có ại cả. Tôi hiểu ra vấn đề rồi bền quyết định gọi Đại ra, bắt bốc toàn bộ gan chó lẫn trong tro ngồi ăn, cậu vừa ăn vừa khóc mếu khóc máo, ai cũng thương, nhưng không ai giám cãi lệnh tôi cả.

 Đúng giờ ngọ tôi làm đúng theo lời ông thầy pháp dặn. Cu cậu ngoan ngoãn làm theo tôi hướng dẫn. Chiều hôm ấy,khi tôi ngồi làm hồ sơ tuyển sinh. Đại cùng cả nhóm đệ tử xúm vào làm giúp. Khi gặp 2 cái ảnh ngày hôm qua tôi chụp cho cậu và cô giáo cũ, cậu ngạc nhiên vô cùng, một mực là tôi  ghép chứ  nó chụp chung với cô giáo bao giờ đâu, tôi  ừ à cho qua chuyện. Đến khi gặp ảnh của Hằng, một bạn gái trong trường, cậu cầm lấy cái ảnh reo lên vui vẻ:

-         Đây rồi, em này đây,mấy thằng hội xô xe kết em này lắm, cách đây mấy tuần đi tập văn nghệ 26-3 về khuya, ngang cây vông đồng mấy thằng đó theo về. Bố mẹ cái Hằng phải ra khao mấy chầu, chúng nó mới tha đấy. Thi thoảng chúng vẫn hay vào chơi với cái Hằng đấy.      

Nhắc tới chuyện này tôi mới sực nhớ. Đúng là có lần em Hằng trọ gần trường tự nhiên trang điểm như cải lương, suốt ngày hát múa. Bố mẹ phải ra làm lễ. Tôi và thầy Cho có vào thăm. Bước vào thấy mâm cỗ còn nguyên. Hằng chạy ra đón tôi cười, rồi trách móc:

-         Thầy sao bây giờ mới đến, tụi bạn em chúng nó ăn hết rồi chẳng còn gì nữa, thôi mời hai thầy uống nước, bữa khác chúng nó đến em mời thầy vào cho vui. Nhìn một bàn mâm cỗ còn nguyên tôi thấy ngượng ngùng đành uống một ngụm nước rồi kéo thầy Cho về, ba mẹ Hằng ra tiễn tôi phân bua mãi.

 Đại nhìn  ảnh của Hằng và trách móc:

-          Cái con này chẳng chịu học hành gì cả, suốt ngày ti tớp thảo nào mà hạp mấy thằng xô xe.

Tôi nhớ lời ông thầy pháp nói buổi sáng thấy có lý,.nghĩ bụng té ra mấy thằng binh ôn dịch lệ này cũng có lý khi suốt ngày gây gổ với Đại.

          Chiều hôm ấy cơm nước xong bạn bè đến thăm rất đông. Gần 6 giờ rưỡi tự nhiên Đại xẵng giọng:

-         Thôi tụi bay về đi cho tao ngủ, mệt quá rồi.

Tôi ra hiệu cho tốp bạn bè rút về cho cậu ngủ, rồi ngồi nhìn đồng hồ. Đúng 7 giờ tối tự nhiên cậu vùng dậy ngơ ngác:

-         Bọ ơi, bảo mấy thằng đệ nấu cho con một lon gạo. Con đi từ sáng đến nay chưa ăn, lúc chiều lên tụi nó ăn hết không để phần cho con , đói quá.

Tôi mừng quá, thế là 2 ngày vừa qua cậu không biết gì cả. Tôi quyết định đại xá cho cả nhóm, tối nay ra quán bún chiêu đãi. Ăn xong rồi, cậu năn nỉ:

-         Tối nay bọ cho cả hội đi xem cải lương. Đoàn Sao Biển đang biểu diễn buổi cuối cùng trên sân HTX Tiến lực.

 Cả hôi nhao lên:

-         Đoàn sao biển đi hôm qua rồi.

Đại trương gân cổ cãi. Cả hội cá  một chầu cà phê. Uống xong rồi kéo nhau lên sân Tiến Lực thấy vắng tanh, không có một bóng người. Đại phải trả tiền cà phê mà không hiểu là thời gian 2 ngày trôi qua mà mình không biết. Mọi việc trở lại bình thường.Đại Ca thi ĐH Sư phạm  đậu á khoa năm ấy, cái áo màu xanh có 2 túi nắp khâu cái bùa vào trong ngực giao lại cho Tiểu Hổ. Ước mơ trở thành một giáo viên đã trở thành hiện thực- Hiện nay giáo viên Toán rất giỏi, kế thừa xuất sắc sự nghiệp của tôi, và rất mực thương yêu học trò. Được mọi người kính trọng (còn nữa)    

          

MỤ HÀO ĐUỔI MA

MỤ HÀO ĐUỔI MA  (chuyện thật , tên người có thay đổi)

          Cái thời Trường An Lương Đông ở vào cái thế “lưỡng Vương tranh nhất Quốc” , cấp 2, cấp 3 hết nhập rồi lại tách. Một cơ sở hai trường cùng học . Học kỳ I sáng cấp 3 chiều cấp 2 học, học kỳ II đổi lại , sáng cấp 2 chiều cấp 3 . Cấp 3 chưa tan học, học trò cấp 2 đã đến trường, đứng vây ngoài phòng học, nháo nhào nhao... Hiệu trưởng thì hêt  thời “Nhất bên Trọng – Nhất bên Khinh” (tên 2 hiệu trưởng), lại đến thời  “Nhất bên Tý – Nhất bên Mão”(tuổi 2 hiệu trưởng khác) . Giáo viên cấp 3 có nhà tập thể, giáo viên cấp 2 phải ở 2 phòng học. nam một phòng, nữ một phòng   sát phòng họp Hội đồng chung, ngay chính giữa trường.  Một lần, vào trưa ngày thứ 7 học trò lớn bé vây kín phòng nữ giáo viên cấp 2. Bảo vệ, giáo viên cả 2 trường gần 2 giờ mới giải tán được. Học trò cấp 3 thì xì xào bàn tán, học trò cấp 2 thì thích thú kháo nhau: Cô Hoa bị ma ám... Chỉ vài giờ sau tin đồn truyền đi khắp cả huyện. Hồi ấy chưa có  FB, có lẽ không có phương tiện nào lan truyền  nhanh bằng học trò truyền miệng. Là người không tin vào mấy chuyện ma quỷ hoang đường, tôi nghĩ  bụng chắc là cô giáo Hoa bị căng thẳng thần kinh rồi phát bệnh mà thôi. Chiều hôm ấy, cơm nước xong tôi và thầy Cho- dạy toán rủ nhau qua gặp anh em giáo viên cấp 2 xem thử việc gì đã xảy ra. Thầy hiệu trưởng cấp 2 thật sự bối rối xác nhận cô Hoa tự nhiên bị xảy ra sự cố bất thường. Là cô em út trong nhóm giáo viên nội trú quê ở Quảng Bình, rất hiền lành, dề thương, Tự nhiên giữa bữa cơm, vứt chén đũa xuống vỗ tay cái “bốp” hét lên một tiếng rồi nhảy tót lên bàn ngồi lắc lư như lên đồng.  Khi thì xưng chị, quát nạt hết người nọ đến người kia, khi thì khóc lóc van xin, kể lể chuyện nọ xọ chuyện kia…Anh em giáo viên đưa đến trạm xá, tiêm cho một phát an thần, nằm ngủ một lúc lại vùng dậy chạy về phòng, nhảy tót lên bàn ngồi lắc lư. Bắt anh em mua đồ về cúng. Cả một nhóm GV người Bắc vào chẳng ai biết lễ lạt như thế nào cho phải, thế mà ngồi bày vẽ đủ các kiểu. Đầu tiên thì đòi bông ba hoa quả, mấy cô chạy ra chợ mua hương, hoa, trái cây về để lên bàn thắp hương khấn vái xin xỏ, mấy thầy tránh hết, sợ vạ lây, không khéo họp hội lại bị kiểm điểm tội mê tín…Mua chuối về không chịu, bắt trái cây “xanh vỏ đỏ lòng”. Mấy cô lại chạy đi mua ổi. Đem ổi về lại không chịu, trời tối rồi biết tìm đâu, “chị” bảo về chợ Truồi đến cái quán sau chợ có quả “xanh vỏ đỏ lòng”. Hầy Sa đạp xe về chợ lộc An , tìm mãi không ra,  May qua Chợ Truồi Lộc Điền mua được một trái dưa hấu,một chủ quán mua  về 3 trái bán hết 2 còn một. Đủ trái cây rồi chị lại đòi lễ cau - trầu - rượu. Lại chạy mua cho đủ 3 loại , thầy Sa vừa mới rót rượu ra, chị ngồi sau tấm màn đã quát lớn ” thắng Sa mất nết, chị chưa uống mà mày đã uống”, mọi người thất kinh, thầy Sa cãi  lại:

-         Em xin chị, có mọi người chứng kiến em mới rót ra, đâu dám uống.

Ngồi sau bức màn “chị” quát lớn:

-         Có chắc mi chưa đụng vào rượu của chị không?

Thầy Sa đứng tần ngần một hồi rồi lắp bắp:

-         Em…em xin lỗi, khi mua rượu ông Tê, em có rót một ly thử, kẻo mà ông ấy bán rượu dổm.

Nói xong rồi thầy Sa vội đạp xe chạy đi mua chai khác, lần này không dám thử nữa. Xong hai lễ rồi “chị” vẫn chưa chịu nói gì, vẫn ngồi trên bàn, mặt mày đỏ gay đỏ gắt, mắt lườm qua lườm lại khi thì nói luyên thuyên, khi thì hát í ới, thậm chí cả nhạc đỏ “ nổi lửa lên em”…            Mọi người ngơ ngác.

Hồi ấy tôi vừa làm Bí thư Đoàn vừa Trưởng ban nền nếp của trường. giáo viên và học trò thấy tôi là sợ khiếp vía. tôi quyết định ra tay. Tôi và anh Cho xin phép thầy Hiệu trưởng cấp 2 tiếp xúc “chị” xem sự tình thế nào. Một nửa phòng học được ngăn đôi cho GV nữ ở. Phia ngoài, trên một cái tủ nhỏ đặt bàn thờ, bông ba hoa quả,cau trầu rượu, khói hương nghi ngút,”chị” ngồi trên cái bàn gv đặt sau tấm màn . Vừa mới bước chân đến bên bàn thờ anh Cho với tay cầm một trái ổi bỏ vào miệng cắn cái “đốp”. vừa lúc ấy “chị” ngồi sau tấm màn hét lớn:

-         Cái thằng Cho, mi liệu hồn! ai cho phép mi ăn!

Tôi giật bắn cả người, hơi run. Thầy cho cười lạt:

-         Cúng rồi thì cúp chứ để làm gì.

Tôi nghĩ bụng  “ thằng cha này cứng hơn mình”. Được sự mạnh bạo của anh bạn động viên , tôi bình tĩnh bước vào phòng lớn tiếng:

-         Hoa! Em biết ai đây không?

“Chị” phá lên cười ha hả:

-         Ngày bữa chi mày, mày là thằng Minh, mày thì chỉ dọa được mấy đứa con nít.

Tôi xuống giọng:

-         Giỏi nhỉ, ngày thường thì anh em lễ phép bây giờ lại lên ngôi rồi à?

“Chị” trơn ngược mắt lên nhìn tôi, một ánh mắt làm tôi lạnh tới sống lưng. Tôi xuống giọng:

-         Dạ thưa chị, em sợ rồi, thế chị cho biết chị là ai? 

Mọi người vây quanh hồi hộp chờ đợi. “ chị”  vỗ tay một cái “đốp” rồi nói:

-         Ta là Linh Xuân. Nhà ta ở cây vông đồng ( ngô đồng) trước cửa phòng ‘chuồng bò”. (Đó là 2 phòng học đầu tiên được xây dựng từ trước năm 1962 của trường An Lương Đông).

Tôi tiếp tục hỏi:

-         Thế chị quê quán ở đâu:

“Chị” bắt đầu tâm sự:

-         Quê chị ở Nam Định, năm 52  gia đình chị chạy vào Nam, xe bị ném bom chết hết cả 13 người ở Cống mụ Tô (gần ngã ba La Sơn). Ở trên ấy buồn, chị đưa con cái về đây có trường học , có nhiều  trẻ con cho mấy đứa con chị vui vẻ.    

Tôi thật sự xúc động hỏi tiếp:

-         Thế em Hoa có lỗi gì mà chị lại hành hạ  cho khổ thân nó?

-         Lỗi là của mấy thằng đàn ông, lỗi thằng  Hiệu trưởng. Ban ngày sân trường ồn ào, mấy mẹ con chị ở trên mấy cây xoan đâu sau phòng tập thể gv nam . Mấy thằng nhác, cứ nhảy qua cửa sổ đi đái,tè mãi mấy cây xoan chết hết rồi,  không có chỗ cho mấy đứa nhỏ chơi, chị phạt thằng Chuột HT. 

Tôi bắt lý:

-         Sao chị không bắt anh Chuột  mà lại bắt em Hoa?

“Chị” xuống giọng:

-         Mạng nó cao, bắt không được!

Tôi tự tin hơn, nghĩ mình mạng cũng cao nên dồn tiếp:

-         Chơi không đẹp, ai làm nấy chịu chứ . chơi kiểu bắt con tin thế thì tội em Hoa quá, chị có thương em Hoa không?

“Chị” xuống giọng:

-         Thương chứ, nó mồ côi mẹ từ sớm, mấy bữa nay mẹ nó cũng gặp chị van xin mãi rồi. 

Tôi tiếp luôn:

-         Thế thì chị tha cho em nó đi.

“Chị” nổi nóng:

-         Không được, thằng Chuột  phải xin lỗi:

Tôi nghĩ là không thuyết phục được đành hòa giải:

-         Thôi được, em bảo thầy Chuột xin lỗi chị là được phải không?

Chị khăng khăng:

-         Không được, nó không tin, nó là ĐV.

Tôi bó tay, bây giờ mà bắt một ĐV xin lỗi một con ma thì quả là khó hơn lên cung trăng.   Tôi dịu giọng xuống:

-         Bây giờ làm thế nào cho thầy Chuột  tin thì thầy ấy sẽ xin lỗi, chị tha cho em Hoa được không?

“Chị” đồng ý:

-         Bảo thằng Chuột qua đây.

 tôi mời thầy HT theo tôi qua phòng nữ. “Chị” phán ngay một câu:

-         Ngoài nhà ở của bố mẹ mày, bước ra khỏi cửa bếp rẽ bên trái 12 bước có một vại nước mắm đúng không?

Thầy HT  tần ngần một tý rồi nhỏ nhẹ:

-         Dạ… ,đúng.

Chị phán tiếp:

-         Bảo bố mẹ mày đào lên đi, dưới đó  có một bộ cốt(xương) của người ta. Đem đi nơi khác mai táng cho họ rồi vào đây ta nói tiếp.

     Thấy thầy HT tái sắc mặt, mọi người im thin thít, tôi thật sự thấy sợ, kéo thầy HT ra hỏi. Thầy nói:  có vại mắm là đúng, còn cái cốt thì không biết, phải về bưu điện điện ra quê thôi.. Nói rồi thầy đạp xe ra bưu điện ngay. Hồi ấy phải nhờ gia đình gần nhà có điện thoại gọi bố đến nói chuyện, nên chờ mãi không thấy thầy HT về, anh em rất hoang mang giải tán hết. Tôi bán tín bán nghi, ngồi đợi. Sau hồi lâu thấy thầy HT về, tôi liền vào phòng thầy ngồi hỏi chuyện, thầy bảo chờ bố về đào xem thử thế nào chứ không chắc lắm. Hai anh em lấy trà ra uống ngồi bàn kế hoạch, nếu đúng thì làm thế nào, nếu sai thì sao. Cuối cùng thống nhất là đợi. Chưa đầy 1 giờ chị  nhân viên bưu điện hớt hải đạp xe đến báo là người nhà thầy HT điện vào là có đào lên được một cái tiểu sành,không có xương cốt gì cả. Tôi và thầy HT thật sự hoảng sợ.  

Ngồi bàn đi tính mãi cuối cùng tôi đề nghị mời thầy pháp về trị thôi. Lý luận đơn giản “chị” này không bắt được thầy HT vì mạng thầy cao thì một thầy pháp cao tay chắc là đuổi được. Hai anh em bàn đi tính lại mãi không biết mời thầy ở đâu, đành phải đi nhờ mấy vị bô lão phụ huynh thân cận. Được sự giúp đỡ của các vị phụ huynh cuối cùng cũng mời được một thầy pháp có tiếng là cao tay ấn. May mà gặp ngày chủ nhật, trường không có học sinh, chỉ có mấy anh em giáo viên nội trú quê miền Bắc. Chuẩn bị xong lễ lạt, thầy nhập cuộc. Thầy pháp lẩm bẩm đọc thần chú xong mới vung tay múa chân bắt ấn bắt quyết,  “chị” nhảy xổ ra đá văng hết cả hương đèn chỉ mặt thầy hét tướng lên:

-         Khôn hồn thì biến, kẻo chị nhốt lại hết đường kiếm ăn!

Ông thầy pháp thất kinh, ôm áo chạy thẳng không ngoái cổ lại. cả hội GV được một trận cười no nê. Thầy HT thật sự hoang mang, tôi kéo thầy về phòng thuyết phục, thôi thì phải chiều “chị” thôi!. Bàn mãi,cuối cùng thầy đồng ý xin lỗi chị. Tôi được cử qua đàm phán.

“ Chị” đã nguôi cơn giận, lại lắc lư trên bàn, Tôi lễ phép:

-         Dạ thưa chị, mấy đứa em biết lỗi rồi, bây giờ phải làm thế nào chị  mới tha cho em Hoa?

“Chị” có vẻ cũng hành xác cô Hoa mệt rồi, nên hơi lờ đờ phán một câu nhỏ nhẹ:

-         Lo đủ 3 lễ, thằng Chuột phải đứng lễ.

Cả một hội GV sinh ra và lớn lên trên miền Bắc XHCN có đứa nào biết lễ lạt  thế nào đâu, chưa bao giờ gặp tình huống này.

Tôi lễ phép năn nỉ:

-         Tụi em không biết lễ lạt thế nào cho đúng, xin chị bày vẽ cho.

“Chị”  bắt đầu hô:

-         Bông ba hoa quả, cau trầu rượu, cơm cháo gạo nổ khoai, xôi gà cá tôm, thủ vĩ huyết muối…

Tôi  lấy giấy bút  hý hoáy ghi, thầm nghĩ:  không biết mua đâu ra cái đầu heo thời buổi tem phiếu này. Cuối cùng “chị” cho ngày giờ và địa điểm: đúng giờ ngọ một  ngày sau.

Cả nhóm đang xúm lại bàn việc mua lễ lạt cúng quẩy thế nào thì tư nhiên Mụ Hào cùng với cháu của mụ , học sinh  lớp cô Hoa chủ nhiệm,  đẩy cửa bước vô.  “Chị” đang ngồi chễm chệ trên bàn bỗng nhiên nhảy tót xuống đất lao ra cửa,vấp phải đôi gánh của Mụ Hào lăn đùng xuống đất, nằm bất tỉnh nhân sự. Mọi người chưa kịp phản ứng gì thì mụ Hào nhổ toẹt một bãi nước trầu xoa vào hai tay bôi lên trán “chị”, xé một mảnh vạt áo buộc vào cổ tay “chị” rồi bồng chị lên giường. Không nói thêm một lời nào mụ ra gốc cây vông đồng ở góc sân trường.Mọi người kéo theo xem thử mụ làm gì. Mụ lấy trong gánh ra một sợi dây người ta dùng để gánh quan tài khi đi chôn người chết, (khi nào trong gánh mụ cũng có). Buộc sợi dây vào gốc vông đồng xong, mụ tụt quần đái vào một trộ dưới gốc cây. Trước khi quang gánh ra đi mụ còn quay lại dặn : "khi nào nó tỉnh dậy thì nấu cháo cho nó ăn".

Cô Hoa nằm hơn ba giờ sau mới tỉnh dậy, thấy mọi người vây quanh ngơ ngác không biết chuyện gì đã xảy ra. Mọi người chỉ nói rằng cô bị ngất xỉu . Chuyện mụ Hào đuổi ma đồn ra khắp vùng. Từ đó,nhà nào có trẻ con nhác chơi cũng nhờ mụ xoa đầu là khỏi. Mấy tháng sau trong một cơn dông, sét đánh cây vông đồng chết đứng. Từ đó cây vông đồng trước cửa 2 phòng chuồng bò không còn nữa. Chị Linh Xuân không biết đưa con cái đi  trú ngụ nơi nào.

HAI NGƯỜI VIỆT

 Daniel Phạm đến Mỹ từ lúc còn nhỏ nên nói tiếng Anh rất tốt và am hiểu pháp luật. Gia đình Daniel vốn đã vươt biển đến đây từ lâu, được học hành và rèn luyện nghiêm túc nên đã tạo cho nó một bản lĩnh kiên cường, và một cơ thể cường tráng. Mặc dù kém Tuấn 2 tuổi nhưng trong việc rắc rối thường gặp bao giờ nó cũng đứng ra che chắn, bảo vệ Tuấn như một người anh ruột. Chăm chỉ, chuẩn mực và tràn đầy sức sống, có một đức tin mãnh liệt vào Chúa nhân từ. Rất biết chăm lo và cũng rất khắt khe với bản thân cũng rất quan tâm đến bạn bè. Biết bùng nổ trong các quán bar và những bữa tiệc ồn ào náo nhiệt của người Mễ . Nhiều khi cũng một mình lặng lẽ ngồi hàng giờ trong công viên nhìn về chân trời xa xăm. Vào những ngày nghỉ, Daniel thường rủ Tuấn ra bãi biển, hai đứa nô đùa với những con sóng cho đến lúc kiệt sức rồi nằm dài trên bãi biển. Tuần nằm nhìn theo ông mặt trời đang từ từ lặn xuống đại dương. Tuấn nhớ về quê hương, bên kia đại dương giờ này bình minh đang hé rạng, những con gà trống rộn ràng gáy tan ca, những mẹ gà đang lục cục kêu đàn gà con dậy chuẩn bị một ngày mới vất vả kiếm ăn. Những nông phu đang chuẩn bị ra đồng, những đứa trẻ mắt nhắm mắt mở đang ngồi bậc cửa chờ trời sáng để tụng bảng cửu chương và ê a những bài thơ phải học thuộc lòng… Daniel nằm giang tay chân ra ngửa mặt nhìn lên bầu trời bắt đầu lấp lánh những vì sao. Ở đấy người cha thương yêu nhất đang mỉm cười với nó. Ký ức xa xôi tràn về, những con sóng đập ào vào mặt nó, nước biển mặn tràn vào mũi miệng nó cay xè, nó sặc sụa vẫy vùng trong bão táp. Hai bên hông nó đau thắt, hai bàn tay ba siết chặt nó, nâng lên trên mặt nước… nó không nhớ gì nữa. Nó chỉ biết sau này bố dượng của nó kể cho nó rằng gia đình của nó được tìm thấy trên một hòn đảo nhỏ ở Malaysia. Ba đã buộc nó và mẹ vào một sợ dây cùng với gói áo quần và chiếc can nhựa. Chiếc thuyền đánh cá nhỏ cùng cả đoàn người bị bão đánh tan khi gần đến bờ. Ba đã đưa được nó và kéo theo mẹ đến bờ rồi ông về với Thiên chúa. Daniel úp mặt xuống cát khóc, nước mắt nó thấm xuống làn cát mịn . Chưa bao giờ ai thấy nó khóc, nó chỉ khóc một mình, ở đây, trên bãi biển vào lúc hoàng hôn. Thuỷ triều đã lên, nước biển vỗ nhẹ vào chân Daniel sực tỉnh, ngồi dậy, hai dòng nước mắt bò trên gò má, từ từ lăn vào miệng. Daniel thích cái vị mặn ấy của nước mắt, cái vị mặn mà con người tội lỗi đã hoà vào nước biển hàng ngàn năm nay làm cho nước biển mặn chát. 
Gió biển thổi vào lạnh nổi da gà, hai đứa lên xe về .Từ Sunset Beach chạy về phương nam muốn gửi lời chào biển cả rồi mới ngoặt về đông nhằm hướng Little Saigon về nhà. Bụng đói cồn cào, Daniel chạy thẳng tới nhà hàng Bach Hoi Rach Gia trên đường Westminster Ave. Daniel và Tuấn thường ăn ở đây sau mỗi lần giao lưu với mấy thằng bạn thân người Mễ ở Garden Grove Park gần đó .Là khách quen, đồng hương của Daniel nên ông chủ đón tiếp hai đứa rất nồng hậu. Nhà hàng này có Rượu Thốt nốt có một không hai ở Cali, mấy ông già khi ăn, chỉ uống một ly nhỏ thôi, thường mua thêm vài chai về nhà uống. Không ai dám uống nhiều ở hàng quán. California nổi tiếng là “State Police”(tiểu bang cảnh sát) lái xe trên đường có mùi rượu, lần thứ nhất tốn vài nghìn Đô tiền phạt, lần sau phải ngồi tù . Chủ quán có thể phải đối mặt với án phạt vài nghìn Đô nếu để cho khách hàng say hoặc bán rượu cho trẻ con.
Hôm nay cả hai đứa đều buồn. Ăn no xong mua thêm một ít cá khô nướng và một chai rượu, hai đứa ra Công viên Garden Grove ngồi nhâm nhi tâm sự. Đã lâu lắm rồi Tuấn không uống rượu, thi thoảng chỉ uống một lon bia với ba trong bữa cơm cuối tuần. Daniel khá hơn, nó thường giao lưu với mấy đứa bạn người Mễ , nhưng thứ rượu Tequila của họ thì nhạt thếch, uống vào chỉ đủ sức nhảy bốn phương trời, quên cả đường về chứ còn say thì khó. Daniel chưa bao giờ nói với ai về hoàn cảnh của mình. Đi với Tuấn mỗi đứa thường có tâm sự riêng. Hôm nay lần đầu tiên trong cuộc đời nó kể về thân phận của nó cho Tuấn, thì ra ba của nó đã bỏ thân ngoài một hòn đảo nhỏ giữa biển Malaysia, mẹ con nó bơ vơ trên trại tị nạn ở Hồng Kông ba năm rồi mới được qua đây, nhờ một cựu chiến binh Mỹ bảo lãnh, người đó bây giờ là bố dượng của nó. Mẹ nó sinh cho ông được em gái Janet. Hai anh em nó thương nhau lắm nhưng sống trong hai thế giới khác nhau. Em nó chỉ nói tiếng Việt bập bẹ. mẹ nó âm thầm như ,một cái bóng trong nhà, bố dượng nó suốt ngày đóng cửa ngồi trong phòng với những kỷ niệm chiến trường đau khổ. Ngày chủ nhật gia đình nó lặng lẽ đến nhà thờ, đi siêu thị rồi về nhà, người nào phòng nấy. Daniel cũng không có tuổi thơ. Nằm giữa bãi cỏ ngửa mặt lên trời tâm sự, hai đứa ngủ quên lúc nào không biết. Đến khi hai thằng Lopez và Diego mang đàn ghita đến khua ầm lên, lôi hai đứa dậy chúng mới tỉnh. Hai đứa bạn người Mễ này vừa tan cuộc với bạn bè xong. Thấy Tuấn và Daniel nằm giữa bải cỏ chúng nó kéo dậy. Lại móc rượu ra, miệng hát, tay đàn, hai thằng quậy tưng lừng lựng, làm cho Tuấn và Daniel cũng vui lây. Với dòng máu lai Da đỏ và Tây ban nha mấy đứa này chưa bao giờ biết buồn là gì, chúng có đến đám ma cũng biến thành tiệc cưới. Cả bốn đứa chưa vui vẻ được bao lâu đã bị đưa vào đồn cảnh sát, đến lúc ấy chúng mới biết là đã quá nửa đêm. Lần đầu tiên Tuấn bị vào đồn cảnh sát. Daniel rất bình tĩnh, Tuấn thì hơi run. Hai thằng bạn người Mễ thi lắc la lắc lư tự tin, không phải là lần đầu chúng bị đưa vào đây, chỉ mất toi một tuần lương và ghi thêm vào một chấm trong cái bảng “thành tích” của chúng thôi . Tuấn lắp bắp dùng vốn tiếng Anh ít ỏi của mình để phân bua. Daniel nhắc Tuấn giữ quyền im lặng, không được nói gì và làm theo đúng lời khai của nó. Điện thoại và giấy tuỳ thân của chúng bị cảnh sát thu sạch. Ngoài chiếc đàn ghita và mấy vỏ chai rượu cả bọn không có vật chứng gì nguy hiểm. Daniel xin gọi điện báo tin về nhà và vui vẻ yêu cầu các bạn hợp tác với cảnh sát. Nó biết rõ luật tiểu bang, chỉ uống rượu quá giờ ở công viên thôi mà, Daniel và Tuấn chỉ phải ngủ lại một đêm, nộp phạt và bị chấm vào bảng thành tích một điểm là xong. Lopez và Diego bị đưa đến một phòng giam riêng vì không phải vi phạm lần đầu. Tuấn và Daniel được đưa vào khu tạm giam có 4 buồng, chung một cửa ngoài, trong mỗi buồng chừng 10 mét vuông có một giường 2 tầng, chăn gối, nệm đầy đủ…chỉ có một toilet chung cho 4 buồng.Ông cảnh sát gìà đưa hai đứa vào phòng rồi đi ra, không khoá cửa buồng, chỉ khoá cửa ngoài. Ra đến sân ông chỉ huy nhắc ông cảnh sát quay vào vào khoá cửa buồng, ông cảnh sát vui vẻ trả lời:
-Sếp yên tâm đi , hai đứa này không phải khoá cửa buồng đâu,để cho chúng đi toilet, chỉ cần khoá cửa ngoài thôi.
Ông chỉ huy không chịu:
- Nhỡ ra chúng trèo tường trốn mất thì sao?
Ông cảnh sát cười:
-Không bao giờ có chuyện đó. Hai thằng này không phải người Mễ đâu mà leo tường với khoét rào. Chúng nó là người Việt, chúng nó trốn sang đây rồi còn trốn đi đâu được nữa. Mà nếu có thằng nào leo lên tường rào định trốn thì thằng kia sẽ nắm chân lôi xuống thôi. Sếp cứ về phòng mà ngủ cho ngon đi.
Tuấn nghe cuộc đối thoại mà không hiểu gì hết. Hai đứa lên giường ôm nhau ngủ đến 8 giờ sáng, ra làm thủ tục nộp phạt rồi về. Chúng nó vi phạm lần đầu nên nhẹ tội. Tuấn muốn quay lại hỏi ông cảnh sát chuyện tối hôm qua nhưng Daniel kéo lui. 
-Thôi mà, em qua đây lâu rồi, em biết, họ nói đúng đấy anh ạ.

MỤ HÀO (Phần 2)

 Hợp tác xã (Cooperative) là một loại hình kinh tế tập thể khá phổ biến, hoạt động trên nhiều lĩnh vực đời sống xã hội và hiện diện ở các nền kinh tế có trình độ phát triển khác nhau trên thế giới
Châu Âu có gần 290.000 hợp tác xã (HTX) với 140 triệu thành viên và khoảng 4,9 triệu người làm thuê. Liên minh châu Âu (EU) có khoảng 30.000 HTX nông nghiệp với doanh số khoảng 210 tỷ EUR. Các HTX nông nghiệp lớn nhất hoạt động trong các ngành chế biến bơ sữa, thịt và thương mại nông nghiệp. Lĩnh vực ngân hàng cũng là nơi các HTX có thị phần lớn (Thí dụ Rahobank của Hà Lan, Credit Agricole của Pháp và các ngân hàng Raiffsisen của các nước nói tiếng Đức). Các HTX bán lẻ rất mạnh ở các nước Bắc Âu (S Group và Scandinavian Coop Norden của Phần Lan) và Thụy sỹ…
Mỹ có gần 50.000 HTX với khoảng 150 triệu thành viên. Các HTX nông nghiệp (3.500 HTX) đóng vai trò quan trọng, đảm nhận gần 1/3 công việc thu hoạch, chế biến và thương mại nông nghiệp. Tổng doanh thu của các HTX này vào khoảng 100 tỷ EUR. HTX ở Mỹ rất mạnh trong ngành công nghiệp sản xuất bơ sữa, ví dụ như Dairy Farmers of America (DFA) với doanh số khoảng 10 tỷ EUR
HTX tiêu dùng (JCCU) là tổ chức cấp cao của khu vực HTX ở Nhật Bản. Các HTX thành viên của JCCU đã sản xuất trên 10.000 sản phẩm khác nhau mang nhãn hiệu “Co-op”, bao gồm lương thực, thực phẩm và hàng hóa tiêu dùng…
Đặc điểm nổi bật nhất của HTX nông nghiệp Nhật Bản là thực hiện hai nhiệm vụ chính: một là, cung cấp cho nông dân các yếu tố “đầu vào” phục vụ sản xuất nông nghiệp, như phân bón, hóa chất nông nghiệp, trang thiết bị, kỹ thuật trồng trọt và chăn nuôi gia súc… ; hai là, giúp nông dân tiêu thụ sản phẩm bằng cách thu gom, bảo quản, dự trữ, bán các nông sản, vật tư dựa váo mạng lưới tiêu thụ sản phẩm quốc gia và quốc tế. HTX nông nghiệp là kênh tiêu thụ nông sản chính: 90% lúa gạo; trên 50% rau, hoa quả, sữa tươi… Nông dân Nhật Bản chủ yếu mua hàng qua HTX…
Liên minh HTX quốc gia Ấn Độ (NCUI) là tổ chức cao nhất, đại diện cho toàn bộ HTX ở Ấn Độ. Mục tiêu chính của NCUI là hỗ trợ và phát triển phong trào HTX ở Ấn Độ, giáo dục và hướng dẫn nông dân xây dựng và phát triển HTX…
Ở Hàn Quốc từ khi thành lập vào năm 1961, Liên đoàn quốc gia HTX nông nghiệp Hàn Quốc (NACF). Với gần 1.400 HTX thành viên, hoạt động của NACF rất đa dạng, bao gồm từ tiếp thi sản phẩm, chế biến, cung cấp vật tư và hàng tiêu dùng, tín dụng và ngân hàng, bảo hiểm, kho tàng, vận tải, khuyến nông, xuất bản và các dịch vụ hỗ trợ cho 5 triệu nông dân và cộng đồng nông thôn. NACF nắm giữ 40% thị phẩm nông sản trong nước và là một ngân hàng có số tiền gửi lớn nhất Hàn quốc…
Ở Ma-lai-xi-a, các tổ chức HTX được thành lập từ những năm đầu của thế kỷ XX. Sự phát triển vững chắc của kinh tế HTX là một trong những động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế của nước này. Tổ chức HTX Ma-lai-xi-a (ANGKASA) là tổ chức cấp cao của các HTX Ma-lai-xi-a, có nhiệm vụ hỗ trợ các HTX thành viên về phương thức điều hành và quản lý các hoạt động của HTX qua việc tư vấn, giáo dục hoặc tổ chức những dịch vụ cần thiết….
Ở miền Bắc Việt nam từ sau Cải cách ruộng đất đến 1975 Các HTX nông nghiệp, Tiểu thủ công nghiệp, mua bán… thuộc thành phần kinh tế Tập thể- một trong hai chủ thể của nền kinh tế XHCN : Quốc doanh- Tập thể. Trong giai đoạn này các HTX đã phát huy tác dụng tốt. Một mặt bảo đảm được đời sống của nông dân, cung cấp được lương thực, thực phẩm cho xã hội và có đóng góp to lớn cho chiến trường. Mặt khác đã xây dựng được ý thức tập thể cho một tầng lớp nông dân đông đảo, nghèo nàn và lạc hậu sống và sản xuất theo lối cò con hàng ngàn năm.
Sau năm 1975, ở miền Nam phát triển vội vã các HTX. Ở miền Bắc các HTX nâng cấp lên quy mô lớn lớn (1, 2 xã thành 1 HTX). Quản lý theo kiểu quan liêu , bao cấp cộng thêm sự thoái hoá biến chất trong đội ngũ lãnh đạo, đã biến các HTX ở Việt nam thành những con khủng long quái thai, thành những cơn ác mộng của cả dân tộc. Phong trào xây dựng HTX trở thành cơn siêu bão, tàn phá tận gốc rễ mọi kết cấu của nền kinh tế và các chuẩn mực đạo đức của xã hội truyền thống. Không ai có thể hình dung được một quốc gia xuất khẩu gạo hàng nhất nhì thế giới, "kho dữ trữ lương thực của nhân loại" vào thời điểm đó lại phải đi xin ăn khắp tất cả các nước. Đói từ Bắc vào Nam, từ thành thị đến nông thôn. Bần cùng sinh đạo tặc, người lương thiện nhất cũng phải ăn cắp, ăn trộm. Cán bộ nhà nước ăn cắp của công, người tử tế nhất cũng ăn cắp thời gian để tăng gia tự cải thiện đời sống. Công nhân ăn cắp từ nguyên liệu đến sản phẩm, nông dân ăn cắp lúa, khoa, rau củi…do chính mình làm ra. Đạo đức, lương tâm….trở thành một thứ giòi bọ đang xâu xé cả một dân tộc đi đến bờ vực của sự diệt vong. Trong hoàn cảnh như thế nhưng tất cả mọi người đều phải ngậm miệng.chỉ cần anh hé miệng ra kêu ca thì nếu không phải là "tàn dư" của chế độ cũ thì cũng là "phản đông quốc tế" xúi giục… và các trại cải tạo sẽ là nơi nhập hộ khẩu của anh. Phía Nam chưa xong nạn Pôn Pôt thì phía Bắc lại bị Bành Trướng áp chế. Cuộc sống âm thầm trôi đi nhưng thần kinh căng như những sợi dây đàn.
Ngày làm việc, đêm họp hành bình bầu, kiểm điểm… một ngày công được 3-5 lạng lúa.’rờ đến bung-đụng sắn, chạm đến cổ - rổ rau’. Nghe đài radio và đi xe đạp là điều không tưởng đối với mấy anh nông dân. Chỉ có cán bộ xã và HTX mới có mấy hàng xa xỉ đó., Không ai dám mở miệng, chỉ có Mụ Hào, sau mỗi buổi ăn xin ở về chợ là đứng giữa ngã ba đường, cùng với một lũ trẻ con vừa nhảy múa vừa hát bằng một giọng khàn khàn đặc trưng như chị Siu Black:
Một người làm việc bằng hai
Để cho cán bộ mua đài mua xe…
Hợp tác là hợp tác te
Đi bộ thì ít đi xe thì nhiều….
Hợp tác là hợp tác te
Ba năm mét vải không đủ che cái lờ.. 
Hợp tác là hợp tác te…
Những câu hát của Mụ Hào và lũ trẻ nghịch ngợm lan truyền khắp hang cùng, ngõ hẻm, vào cả các trường học,…đến cả các hội nghị và cả các Đại hội HTX, Đoàn Thanh niên, Phụ nữ…
Mụ Hào trở thành một hiện tượng xã hội mang màu sắc chính trị, các cơ quan chức năng vào cuộc. Du khích về mời mụ lên UB xã làm việc, hai du kích đi áp tải hai bên, mụ đi giữa không mặc quần, đeo một vòng hoa ở cổ, vừa đi vừa hát :
Lờ ở lổ, cổ đeo hoa
Để lờ ở nhà đeo hoa đi họp.
Đưa mụ lên đến xã, cán bộ nam tránh hết, đẩy mấy cô phụ nữ ra làm việc với mụ, hỏi mụ sao không mặc quần, mụ không trả lời lại hát điệp khúc:
Hợp tác là hợp tác te
Không có phiếu vải lấy chi mà che cái lờ..
Bí quá mấy cán bộ nữ phải kiếm một cái quần đùi cũ của ông nào đó mặc cho mụ. Mụ thích quá hai tay xách hai ống quần lên,
ra giữa sân lại nhảy múa và hát 
Hợp tác là hợp tác te
Xã cho miếng vải đủ che cái lờ..
Không thể thả mụ về, mà cũng chẳng bắt nhốt mụ được, Công an xã đành phải phạt mụ ra sân UB xã nhổ cỏ. Mụ chấp hành nghiêm chỉnh, đến chiều hết giờ làm việc, mụ vào níu áo chủ tịch xã đòi tiền công. Giải thích mấy mụ cũng không chịu, dứt khoát là chủ nghĩa xã hội có làm là phải có ăn. Ngồi mãi giữa cửa không chịu đi. Mấy ông xã phải góp tiền túi trả công cho mụ, từ đó trở đi thì chừa. 
Hợp tác là hợp tác te…
Cái điệp khúc ấy của mụ Hào trở thành câu mở đầu của nhều bài hát đồng dao, của nhiều bài thơ, câu hò, câu vè… mụ Hào đều là tác giả.(còn tiếp)